Namazın Cemaatle Kılınışı

Cemaatle namaz kılınması durumunda aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
1. İmam, kılınacak namaza, cemaat de hem kılınacak namaza hem de imama uymaya niyet eder. Örneğin, “niyet ettim Allah rızası için bu günkü öğle namazının farzını kılmaya, uydum hazır olan imama’’ diye niyet eder.
2. İmam tekbir alınca, cemaat de onun peşinden tekbir alarak ellerini bağlar ve gizlice “sübhaneke”yi okuyarak susar. Diğer rekatlarda hiçbir şey okunmaz; sadece açıktan okunan namazlarda imam Fatiha’yı bitirince gizlice “Amin” der.
3. İmam namazların içindeki tekbirleri yüksek sesle, cemaat de imamla beraber yavaşça tekrar eder. Yalnız imam rükûdan kalkarken “Semiallahü limen hamideh” deyince cemaat de yavaşça “Rabbena leke’l-hamd” der.
4. İmam ve cemaat rükû ve secdelerdeki tespihleri tek başına kıldıkları gibi okurlar.
5. Kılınan namaz sabah, akşam veya yatsı namazının farzı ise imam ilk iki rekatta Fatiha ve zamm-ı sûreyi yüksek sesle, üçüncü ve dördüncü rekatlarda ise Fatiha’yı içinden okur.
6. Kılınan namaz öğle ve ikindi namazının farzı ise imam bütün rekatları tek başına kıldığı şekilde eda eder; yalnız tekbirleri ve selâmı yüksek sesle alır. İki ve dört rekatlı namazların oturuşlarında imam ve cemaat tek başına kıldıkları gibi “Ettehiyyatü”yü ve gerektiğinde “Salli-Barik” ve dua okurlar.
Namaz kılarken abdesti bozulan imam vakit geçirmeden burnu kanıyormuş gibi elini burnuna tutarak yerinden ayrılır ve cemaatten uygun gördüğü birini konuşmaksızın işaret ederek veya elbisesinden tutarak mihraba geçirir. Buna “istihlâf” denir. Eğer konuşursa hem kendisinin hem de cemaatin namazı bozulur. Şayet imam birini yerine geçirmezse cemaatten biri kendiliğinden öne geçebilir.
İmamın yerine geçen kimse, kalben imamlığa niyet edip namazı tamamlar. İmamın kendisi de abdest alıp namazının kalanını kılar.

Eğer namazı kıldıracak olan kişi yerine geçmeden önceki imam camiden çıkmış olursa cemaatin namazı bozulur.
CEMAATİN NAMAZDA İMAMA UYACAĞI HÂLLER
İmam terk edince cemaatin de terk edeceği şeyler şunlardır:
1. İmam kunut duasını terk edince cemaat de terk eder.
2. İmam bayramın fazla tekbirlerini terk edince cemaat de terk eder.
3. İmam birinci oturuşu terk edince cemaat de terk eder.
4. İmam tilavet secdesini terk edince cemaat de terk eder.
5. İmam sehiv secdesini terk edince cemaat de terk eder.
CEMAATİN NAMAZDA İMAMA UYMAYACAĞI HÂLLER
İmamın terk ettiği hâlde cemaatin terk etmeyeceği şeyler şunlardır:
1. İmam iftitah tekbiri alırken ellerini kaldırmazsa, cemaat kaldırır.
2. İmam “Sübhaneke”yi okumazsa, imam gizli kıraatla Fatiha’yı okurken cemaat “Sübhaneke”yi içinden okur.
3. İmam rükû tekbirini terk ederse, cemaat terk etmez.
4. İmam secde tekbirlerini getirmezse, cemaat getirir.
5. İmam rükû ve secde tespihlerini terk ederse, cemaat terk etmez.
6. İmam “Semiallahü limen hamideh” demeyi terk ederse, cemaat terk etmez.
7. İmam “Ettehiyyatü”yü okumayı terk ederse, cemaat okur.
8. İmam selâm vermeyi terk ederse, cemaat selâmı verir.
9. İmam teşrik tekbirlerini söylemeyi terk ederse, cemaat söyler.
Mezhep ayrılığı imama uymaya engel değildir. Yeter ki imam, namazın şartlarına ve rükünlerine riayet göstersin. İmamlık yapanların diğer mezheplerdeki içtihatlara da dikkat ederek ihtiyatla ibadetlerini yapmaları tavsiye edilir.