Haccın Şartları
Haccın şartları, farz olmasının, edasının ve sahih olmasının şartları olmak üzere üç kısma ayrılır.
HACCIN FARZ OLMASININ ŞARTLARI
Bir kimseye haccın farz olması için şu şartların bulunması gerekir:
1. Müslüman olmak.
2. Akıllı olmak.
3. Ergenlik çağına gelmiş bulunmak. Çocuğun yapacağı hac nâfile sayılır. Bulûğa erince yeniden hac yapması gerekir.
4. Hür olmak. Köle ve câriyeye hac farz değildir.
5. Haccın farz olduğunu bilmek. Bu şart İslâm beldesi olmayan ülkelerde Müslümanlığı kabul edenler içindir. İslâm ülkelerinde yaşayan müslümanlar için haccın farz olduğunu bilmemek özür değildir.
6. Gidiş geliş süresi içinde yol masrafıyla aile fertlerinin geçimini temin etmiş olmak.
7. Hac vazifesini yapabilecek zamana yetişmiş olmak.
Bu şartların tamamını taşımayan bir kimsenin bizzat haccetmesi farz olmadığı gibi yerine bir başkasını bedel olarak göndermesi, bedel gönderilmesini vasiyet etmesi de gerekmez.
HACCIN EDASININ ŞARTLARI
Kendisine hac farz olan bir kimsenin hac vazifesini bizzat yapması için şu şartların bulunması gerekir. Bunlara haccın edasının (yerine getirilebilmesinin) şartları denir.
1. Vücutça sağlıklı olmak. Kör, kötürüm, felçli ve hac yolculuğuna dayanamayacak kadar hasta veya yaşlı olmamak.
2. Hacca gitmesine bir engel olmamak. Tutukluluk, yurt dışına çıkma yasağı gibi.
3. Yol güvenliğinin olması.
4. Kadının yanında kocası veya evlenmesi sürekli olarak câiz olmayan baba, kardeş, oğul, amca ve damat gibi bir mahremi bulunması.
Kadının mahremlerinden kimse yoksa veya olup da maddî imkânı müsait değilse, bu durumda kadın farz haccı için Şâfiî ve Mâlikî mezhebini taklit ederek hac yapabilir. Bunun için yol emniyeti ve güvenilir bir kadın topluluğu bulunması gerekir.
5. Kocası ölmüş veya boşanmış olan kadınların iddet sürelerinin bitmiş olması.
Haccın farz olmasının şartlarını taşıyıp da yukarıda sayılan edasının şartlarının tamamını taşımayan bir kimsenin bizzat haccetmesi gerekmez. Fakat yerine bir başkasını bedel göndermesi veya ölümü halinde bedel gönderilmesini vasiyet etmesi gerekir.
HACCIN SIHHATİNİN ŞARTLARI
Yapılacak haccın sahih (geçerli) olması için şu beş şartın bulunması gerekir.
1. Müslüman olmak.
2. Akıllı olmak.
3. İhrama girmek, ihram, kişinin niyet ve telbiye ile diğer zamanlarda helâl olan bir kısım fiil ve davranışları kendisine hac veya umre süresince haram kılmasıdır.
4. Belirli zamanda yapmak. İhrama girmek, vakfede bulunmak ve ziyaret tavafını yapmak gibi hac ibadetlerinin her birini özel zamanlarında yapmak.
5. Belirli mekânda yapmak. Vakfeyi Arafat sınırları içinde tavafı da Kâbe’nin etrafında yapmış olmak.
Bu şartlardan biri eksik olursa yapılan hac geçersizdir.