Fitre Kimlere Verilir

Fitre zekât verilebilecek kimselere verilir. Yani fakirler, miskinler, borçlular, âmiller, mücahidler, yolcular ve diğerleri.
Kendilerine fitre verilemeyecek kişiler şunlardır: Dinen zengin sayılanlar, fitre yükümlüsünün zevcesi, usulü (ana-babası, dede ve nineleri), fürûu (çocukları ve torunları), bakmakla yükümlü olduğu yakınları. Zenginlik hakkında değişik ölçüler belirtilmiştir; Hanefîler’e göre, artıcı nitelikte olsun olmasın nisab miktarı malı olan kişiye fitre verilemez. İmam Ebû Yusuf’a göre, İslâm memleketinde yaşayan gayri müslime de fitre verilmez. Fetvaya esas olan da budur.
Kardeşe Fitre Verilir mi?
Dinen fakir sayılan kardeşe evli de olsa bekâr da olsa zekât, fitre verilebilir. Hatta zekât ve fitrenin, kendilerine zekât verilebilecek akrabaya ödenmesi daha faziletlidir. Bunlar öncelikle muhtaç olan erkek veya kız kardeşe, daha sonra amca, halı, dayı gibi yakın akrabalara, komşulara vs. verilmelidir.
Fitrede, verilen şeyin fakirin mülküne geçmesi lâzımdır. Fakire, fitre niyetiyle yemek yedirmekle, fitre ödenmiş olmaz.
Fitre, mükellefin bulunduğu mahaldeki fakirlere verilmelidir. Etrafında kendisini bekleyen ihtiyaç sahipleri varken başka yerlere gönderilmesi mekruhtur; yoksa gönderebilir.
Tek fitre bir fakire verilir, ikiye bölünmez. Birçok kimse, fitrelerini birkaç fakire verebilecekleri gibi bir fakire de verebilirler. Çeşitli kimselere ait fitreler sahiplerinin izniyle karıştırılmış bir halde fakirlere verilebilir. Eğer fitreler, yukarıda sayılan maddelerden veriliyorsa, başkasının fitresiyle karıştırmadan verilmesi daha uygundur. Ancak günümüzde olduğu gibi para ile veriliyorsa, karışmanın bir zararı yoktur. Bu durumda önemli olan paranın kendisi değil, miktarı ve değeridir.
Fitrenin Verilmesi
Fitreyi fakire verirken veya ayırırken niyet etmek şarttır. Kalben fitre olduğuna niyet etmek kâfidir. Dil ile söylemek gerekmez. Bunu fakire verirken “bu fitredir” demeye de gerek yoktur.
Fakihlerin çoğunluğuna göre fitre kıymet (para) olarak ödenemez. Hangi gıda maddesinden ödenecekse, -ki bu, o bölgenin en çok tüketilen maddesi olacaktır- o maddeden verilmelidir. Hanefîler’e göre fitre para olarak da verilebilir. Hatta bu usul, fakire acil ihtiyacını giderme imkânı vereceğinden daha uygun bulunmuştur.