Kurbanlık Hayvanlar

Hangi hayvanlar kurbanlık olur, hangi hayvanlar kurbanlık olmaz?
Kurbanlık hayvanların özellikleri aşağıdaki gibidir:
1. Sadece koyun, keçi, sığır ve deve kurban olarak kesilir. Mandalar da sığır cinsindendir. Bunlardan koyun ve keçi bir yaşını, sığır cinsi iki yaşını, deve de beş yaşını doldurmuş olmalıdır. Altı-yedi aylık bir kuzu bir yaşındaki gibi semiz ve gösterişli olursa kurban kesilebilir. Koyun ve keçinin erkeğini, sığırın da dişisini kesmek daha faziletlidir.

2. Koyun ve keçi bir kişi tarafından kesilir. Sığır ve deve ise yedi kişiye kadar ortaklaşa kesilebilir. Bu durumda eti terazi ile taksim etmek uygundur.

3. Hisseli kurban kesiminde herkesin kurban niyetiyle ortak olması gerekir. Bir kişi kurban niyetiyle değil de et için ortak olursa o kurban, tamamı için geçersiz olur.

4. Şaşı, biraz aksak, uyuz, deli, doğuştan boynuzsuz veya boynuzunun azı kırık, kulakları delinmiş veya enine yarılmış, uçlarından kesilmiş, dişlerinin azı düşmüş ve cinsel organı olmayan hayvanlar kurban olarak kesilebilir.

5. Tavuk, horoz ve kaz gibi hayvanlar kurban olmazlar. Bunları kurban olarak kesmek tahrîmen mekruhtur. Kurbanlık bir hayvan kesilmeden önce yavrulasa; yavrusu da kendisiyle beraber kesilir. Eğer yavru kesilmez de satılırsa parası sadaka olarak verilir.

6. Körlüğü belli olan ve bir gözü olmayan, topallığı iyice belli olan, kesileceği yere gidemeyecek kadar takatsiz olan, kulağı veya kuyruğu doğuştan olmayan ya da çoğu kesilmiş olan; dişlerinin çoğu düşmüş olan, meme başları kopmuş olan, boynuzlarından biri veya iki kökünden kırılmış olan hayvanlar kurban olarak kesilmezler.
Zira, Resûl-i Ekrem (sav)’in: “Dört hayvan kurban olmaz. Bunlar; körlüğü zahir olan kör hayvan, hastalığı belli olan hasta hayvan, topallığı zahir olan topal hayvan ve Mezbahaya (Kesileceği yere) gidemeyecek derecede zayıf olan hayvan” buyurduğu bilinmektedir. Hanefi fûkahası: “İki veya bir gözü kör, kulağı veya kuyruğunun tamamı veya çoğu kesik, kurban edileceği yere kadar yürümeye gücü yetmeyen hasta veya zayıf hayvanların kurban edilmesi sahih değildir” hükmünde müttefiktir.
Kurban kesmesi vâcip olan bir kimsenin kurbanlık hayvanında, bu kusurlardan biri satın alındıktan sonra meydana gelse sağlam bir hayvan alıp kesmesi gerekir. Kendisine kurban kesmek vâcip olmadığı halde sevabı için kurban kesen kimsenin ise böyle bir hayvanı alıp kesmesinde mahzur yoktur.